Wetenschappelijk nieuws

Sinds eind 2015 plaatsen we op deze pagina regelmatig berichten over of uitgebreide samenvattingen van belangrijke, spraakmakende studies in internationale wetenschappelijke tijdschriften.

Alcoholgebruik rond de conceptie slecht voor embryo en placenta

10 juni 2019

Het drinken van alcohol rond de conceptie is slecht voor het embryo en de placenta-vorming. Dat blijkt uit dierexperimenteel onderzoek bij ratten door onderzoekers aan de Universiteit van Queensland, gepubliceerd in Development (https://dev.biologists.org/).

De onderzoekers wilden weten wat het effect van alcoholgebruik is in de periode van de conceptie. Bij mensen hebben we het dan over de week vóór en de week ná de conceptie. Dit is zelfs voordat er organen van de baby zijn gevormd. Hoewel er veel verschillen zijn tussen ratten en mensen, lijkt de periode rond de conceptie erg op elkaar.

Deze eerste week van de zwangerschap is belangrijk voor de ontwikkeling van het embryo. De genen van het embryo beginnen hun eigen eiwitten tot expressie te brengen en ze vormen een placenta, die nodig is om een zwangerschap te behouden. Dit maakt het een gevoelige tijd tijdens de zwangerschap omdat het genetische programma dat de groei van de baby regelt, vatbaar is voor veranderingen in de omgeving.

Het onderzoek toont aan dat alcohol de groei van het vroege embryo en de stamcellen die de placenta worden, kan belemmeren. Nadat de ratten waren blootgesteld aan alcohol, was de placenta slecht gevormd en was niet in staat om de foetus alle voedingsstoffen te geven die hij nodig had om te groeien. Dit effect was ernstiger bij vrouwelijke foetussen dan bij mannelijke foetussen.

De foetussen blootgesteld aan alcohol waren ook veel kleiner dan die welke geen alcohol ontvingen. Dit is een heel belangrijk resultaat, omdat menselijke baby's die klein worden geboren een groter risico lopen op ziekten zoals diabetes type 2 en hoge bloeddruk op latere leeftijd. Ze hebben ook meer kans zwaarlijvig te zijn. Deze ziekten zijn niet alleen schadelijk voor de gezondheid van de mens, ze zijn ook een grote last voor de volksgezondheid.

Kalisch-Smith, J. I., Steane, S. E., Simmons, D. G., Pantaleon, M., Anderson, S. T., Akison, L. K., Wlodek, M. E. and Moritz, K. M. Periconceptional alcohol exposure causes female-specific perturbations to trophoblast differentiation and placental formation in the rat. Development 146 (2019), dev172205. doi:10.1242/dev.172205.

Bron: Development.

• Alcoholgebruik rond de conceptie slecht voor embryo en placenta (10 jun 2019)
• Heeft prenatale blootstelling aan alcohol effect op de stofwisseling? (7 mei 2019)
• Alcoholgebruik stijgt wereldwijd (7 mei 2019)
• Langetermijn effecten van foetale blootstelling aan alcohol (26 apr 2019)
• Onderzoek: op je werk je emoties faken, leidt tot zwaarder alcoholgebruik (16 apr 2019)
• Overzicht van onderzoeken naar effectiviteit van alcoholbeleidsmaatregelen (10 apr 2019)
• Nieuw bewijs: alcohol is niet goed voor je hart en je vaten (5 apr 2019)
• Thuis drinken Nederlanders grote glazen wijn en gedistilleerd (5 apr 2019)
• Alcoholgerelateerde hersenschade neemt toe ná abstinentie (3 apr 2019)
• Hersengroei bij jonge apen geremd door zwaar alcoholgebruik (1 apr 2019)
• Hoeveel risico op kanker bij één fles wijn per week? (28 mrt 2019)
• Onderzoekers genezen ratten even van hun alcoholverslaving (22 mrt 2019)
• Alcoholgebruik oorzaak van honderdduizenden kankerdoden (22 mrt 2019)
• Duitsland: veel schade aan derden door alcoholgebruik (19 mrt 2019)
• In onderzoek worden alcoholgerelateerde sterfterisico's vaak onderschat (28 feb 2019)
• Drinkvolgorde heeft geen invloed op kater (8 feb 2019)
• Zwaar drinken en binge drinken verandert mogelijk DNA (31 jan 2019)
• Dronken op of voor je 15de? Meer kans op alcoholproblemen enkele jaren later (24 jan 2019)
• Minder drinken heeft bij mannen effect op nicotinemetabolisme (10 jan 2019)
• Rode wijn lokt migraineaanvallen uit (18 dec 2018)
• Effect bier met en zonder alcohol op de hersenen (29 nov 2018)
• In landen met koud klimaat wordt vaker stevig gedronken (19 nov 2018)
• Reacties op alcoholreclame op Facebook kunnen aanzetten tot drinken (14 nov 2018)
• Zelfs lichte drinkers kunnen beter niet dagelijks drinken (3 okt 2018)
• Meer dan een kwart miljoen alcoholgerelateerde verkeersdoden per jaar (27 sep 2018)
• Jong veel drinken betekent meer kans later op agressieve prostaatkanker (26 aug 2018)
• Nieuw onderzoek: katers hebben invloed op cognitie (25 aug 2018)
• Sterfgevallen en ziektelast als gevolg van alcoholgebruik in 195 landen (23 aug 2018)
• Alcoholbranche dankt aanzienlijk deel omzet aan riskante drinkers (22 aug 2018)
• Vooral veel horeca leidt tot hoog aantal ziekenhuisopnames (19 aug 2018)
• De best buys van de WHO zijn nog steeds relevant (10 aug 2018)
• Stevige drinkers en niet-drinkers lopen meer risico op dementie (2 aug 2018)
• Alcohol in moedermelk leidt mogelijk tot lagere cognitie bij jonge kinderen (30 jul 2018)
• Jongeren plaatsen op sociale media vaak berichten over alcohol met positieve associaties (25 jul 2018)
• Verband tussen hoofdelijk alcoholverbruik en kankersterfte bij ouderen (24 jul 2018)
• Verband tussen alcoholgebruik en kwaliteit sperma (18 jul 2018)
• Weer blijkt: jong regelmatig drinken, méér problemen later (11 jul 2018)
• Alcoholgebruik jongeren heeft mogelijk blijvend effect op het metabolietprofiel (2 jul 2018)
• Alcoholgebruik verhoogt kans op hypertensie (27 jun 2018)
• Glazen tellen enige effectieve middel om minder te drinken (26 jun 2018)
• Risico op kanker en overlijden laagste bij ouderen die minder dan 5 Amerikaanse units per week drinken (19 jun 2018)
• Matige drinkers melden zich het minst vaak ziek (11 jun 2018)
• Steun voor alcoholbeleid is groter als je verband kent tussen alcohol en kanker (11 jun 2018)
• Alcohol remt opruiming plaques bij ziekte van Alzheimer (4 jun 2018)
• Alcoholberichten op sociale media kunnen aanzetten tot drinken (27 mei 2018)
• Experimenten: kleinere glazen bier en wijn leiden tot lager alcoholgebruik (14 mei 2018)
• Grote studie bewijst: door deze vijf leefstijlfactoren leef je tien jaar langer (30 apr 2018)
• Drinkers drinken meer als ze denken dat de drank alcoholarm is? (26 apr 2018)
• Versterkt alcohol PMS? (23 apr 2018)
• Nieuwe internationale overzichtsstudie: ook risico's bij matig alcoholgebruik (13 apr 2018)
• Minder rimpels in gezicht vrouw door gezonde voeding en geen alcohol (4 apr 2018)
• Wetenschappers tonen aan dat reclame echt werkt en vragen daarom om regulering (20 mrt 2018)
• Alcoholgebruik beïnvloedt slaapkwaliteit (16 mrt 2018)
• Minder alcohol: minder broeikasgassen én gezonder (28 feb 2018)
• ’Mensen met alcoholstoornis hebben grotere kans om dement te worden’ (21 feb 2018)
• Al na lage dosis relatie tussen hersenactiviteit en agressie (12 feb 2018)
• Kan alcoholgerelateerde hersenschade hersteld worden? (8 feb 2018)
• Mogelijk hebben veel méér kinderen FASD (6 feb 2018)
• Een tiener zijn eerste glas laten drinken, vergroot de kans op problemen (26 jan 2018)
• Onderzoek: alcohol zorgt vaker voor spijt na seks (8 jan 2018)
• “Zeer sterk bewijs" dat alcohol DNA van stamcellen kan beschadigen (4 jan 2018)
• Alcohol speelt grote rol bij geweldsmisdrijven (19 dec 2017)
• 'Alcoholmisbruik geeft sterk verhoogde kans op letsel in maand erna' (5 dec 2017)
• Drinkers associëren sterke drank met agressie (22 nov 2017)
• Amerikaans kankergenootschap vraagt aandacht voor relatie alcohol en kanker (8 nov 2017)
• Alcoholmaatregelen maken het verkeer veiliger (31 okt 2017)
• Mannen hebben vanaf 7 glazen alcohol per week een verhoogd risico op boezemfibrilleren (24 okt 2017)
• Hoe meer een vrouw drinkt, hoe lager de vruchtbaarheid (23 okt 2017)
• ‘Jenevermoed’ in de praktijk (19 okt 2017)
• Jongeren worden vaak in tijdschriften aan bepaalde alcoholreclame blootgesteld (2 okt 2017)
• Campagnes alcoholproducenten over verantwoord gebruik zaaien verwarring (21 sep 2017)
• Hersenactiviteit bingedrinkers vergelijkbaar met alcoholisten (14 sep 2017)
• Onderzoek Hendriks naar alcoholposts op social media (13 sep 2017)
• Hoe riskant is het als een zwangere licht drinkt? (12 sep 2017)
• FASD komt wereldwijd voor bij 8 op de 1.000 jongeren (21 aug 2017)
• Kleine hoeveelheid alcohol heeft al invloed op concentratie en creativiteit (9 aug 2017)
• Verband tussen soort alcoholhoudende drank, drinkfrequentie en diabeteskans (28 jul 2017)
• Kleuters weten al iets over alcohol en alcoholgebruik (21 jul 2017)
• Gezonde levensstijl die niets kost, maar 7 jaar levensverwachting oplevert (19 jul 2017)
• Psychiatrische stoornissen in kindertijd verhogen risico op latere verslaving (27 jun 2017)
• Ook incidenteel alcoholgebruik heeft effect op gezichtje van de baby (13 jun 2017)
• 'Ook matige drinkers hebben kans op hersenschade' (7 jun 2017)
• Minder dan één glas per dag verhoogt al kans op borst- en darmkanker (6 jun 2017)
• Verhoogd risico op suïcide na SEH-bezoek voor alcohol of drugs (31 mei 2017)
• Stockwell: “Amper bewijs dat matig drinken tegen hartziekten beschermt” (23 mei 2017)
• Effect alcoholisme op beloningssysteem van de hersenen is anders bij vrouwen (19 mei 2017)
• Alcohol doet heteroseksuelen meer open staan voor homoseks (3 mei 2017)
• Bij een BAG van 0,8 promille voel je wat minder pijn (30 apr 2017)
• Leerproblemen bij kinderen die voor de geboorte aan alcohol zijn blootgesteld (24 mrt 2017)
• Drinken binnen de Britse alcoholrichtlijn: kleinere kans op aantal hart- en vaatziekten (22 mrt 2017)
• Zwaar drinken verhoogt risico op cardiovasculaire veroudering (20 feb 2017)
• Jongeren zien vaker alcoholmarketing dan volwassenen (20 feb 2017)
• Minder alcohol leidt tot minder hoge bloeddruk (7 feb 2017)
• Positieve effecten alcohol bij ouderen vooral kwestie van sociaal-economische status (31 jan 2017)
• Ook bingedrinken is schadelijk voor de lever (23 jan 2017)
• Wereldwijd drinkt zo’n 10% van de zwangeren (12 jan 2017)
• Alcohol activeert bij muizen neuronen die honger aanwakkeren (12 jan 2017)
• 'Meisjes met verkeerd lichaamsbeeld nuttigen vaker (veel) alcohol' (14 dec 2016)
• Verband tussen zwaar drinken in tienerjaren en abnormale hersenontwikkeling (5 dec 2016)
• Licht alcoholgebruik kan al hartritmestoornissen veroorzaken (5 dec 2016)
• Verband tussen alcoholgebruik en melanoom (2 dec 2016)
• Verband tussen alcoholsportsponsoring en alcoholgebruik (29 nov 2016)
• Drinken van alcohol verhoogt de kans op prostaatkanker (16 nov 2016)
• Bloed zwangere vrouw kan worden gebruikt om FASD op te sporen (9 nov 2016)
• Van veel drinken als je jong bent kun je levenslang last houden (4 nov 2016)
• Alcoholhoudende drankjes met veel cafeïne hebben effect op brein (26 okt 2016)
• Bierreclame op televisie beïnvloedt drankgedrag van tieners (8 sep 2016)
• Tekort aan enzym draagt bij ratten bij aan alcoholverslaving (2 sep 2016)
• Snelle dronkenschap wordt bij muizen bepaald door receptor in cerebellum (31 aug 2016)
• Nieuw onderzoek naar het verband tussen alcoholreclame en drinken door jongeren (3 aug 2016)
• Britten met lage SES drinken vaker extreem veel (19 jul 2016)
• Nieuw overzicht van relatie tussen alcohol en borstkanker (27 jun 2016)
• Alcohol veroorzaakt huidkanker (2 jun 2016)
• Ex-comadrinkers hebben later vaak problemen (27 mei 2016)
• Ook in Europa link online alcoholmarketing en drinken door jongeren (26 mei 2016)
• Alcoholisten roken waarschijnlijk méér omdat alcohol de nicotine sneller afbreekt (21 mei 2016)
• Amerikaanse kinderen zien twee tot vier keer per dag alcoholreclame (19 mei 2016)
• Meer drinken na de overgang: minder hartziekten, maar méér borstkanker (11 mei 2016)
• Relatie gedistilleerdgebruik en alvleesklierkanker (11 apr 2016)
• Matig alcoholgebruik is helemaal niet goed voor je (22 mrt 2016)
• Geur van alcohol maakt dat je je minder kan beheersen (19 mrt 2016)
• Alcohol activeert gen dat borstkanker veroorzaakt (15 mrt 2016)
• Jongeren met weinig regels van ouders drinken meer alcohol (11 feb 2016)
• Alcoholische dementie is geen Alzheimer (22 dec 2015)
• Sneller dronken als je alcohol met light frisdrank mixt (1 dec 2015)
• Netto effect alcohol op gezondheid negatief (16 sep 2015)
• Hoe minder alcohol, hoe beter voor het hart (11 jul 2014)
• Ook elke dag één glaasje vergroot de kans op borstkanker (2 okt 2011)
• Alcohol tast vooral verbale geheugen aan (16 mei 2011)