Wetenschappelijk nieuws

Hieronder vindt u een overzicht van belangrijke, spraakmakende studies over alcohol in internationale wetenschappelijke tijdschriften.

Europese landen falen in aanpak alcohol als katalysator voor duurzame ontwikkeling

4 mei 2022

Een nieuwe studie, verschenen in PLoS One, laat zien dat de meeste Europese landen alcoholbeleid niet inzetten als katalysator om de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties te halen.

In de studie van Sperkova, Anderson en Llopis wordt onderzocht of en zo ja hoe 32 Europese landen alcoholschade beschrijven en in hoeverre zij aangeven dat alcoholbeleid kan bijdragen aan het bereiken van hun duurzame ontwikkelingsdoelen. Daartoe werden vrijwillige nationale rapportages (VNR's) van deze landen, zoals ingediend bij het High Level Political Forum tussen de jaren 2016 en 2020, aan een nadere analyse onderworpen. Er werd vooral gekeken of de landen alcohol hadden vermeld bij Doel 3 (goede gezondheid en welzijn) en welke alcoholindicator zij gebruiken.

Uit de analyse bleek dat 9 landen (28,1%) alcohol niet in hun rapportages hadden meegenomen. Slechts 8 landen (25%) noemden een of meer erkende kosten-effectieve beleidsstrategieën om alcoholschade te verminderen en slechts 3 landen (9,3%) gingen expliciet in op de impact van alcohol op andere doelen dan Doel 3. Slechts 5 landen verwezen naar indicator 3.5.2: hoogte van de alcoholconsumptie per hoofd van de volwassen bevolking. Veel van de overige landen gebruikten een reeks terminologieën in plaats van alcoholgebruik per hoofd van de bevolking, waaronder "overmatig gebruik van alcohol", "zwaar gebruik", "te veel alcohol", "schadelijke alcoholconsumptie" en "gebruik onder jongeren".

De bevindingen van dit onderzoek laten zien dat diverse andere gevolgen van alcoholgebruik niet meegenomen zijn bij het formuleren van beleidsmaatregelen om duurzame ontwikkelingsdoelen te bereiken. Zo wordt alcoholgebruik niet geassocieerd met geweld (SDG 5 en 16), wordt niet vermeld dat het bijdraagt aan ongelijkheid (SDG 5 en 10), de economische groei belemmert (SDG 8), duurzame consumptie verstoort (SDG 12) en een negatieve impact heeft op het milieu (SDG 13 en 14).

Sommige landen kiezen voor ineffectieve maatregelen om het alcoholgebruik te verminderen, zoals educatieprogramma's en bewustmakingscampagnes gericht op de individuele leefstijl van burgers. Dit type maatregelen wordt niet aanbevolen in de Global Alcohol Strategy van de WHO, een document dat alle onderzochte landen overigens in 2010 wel hebben aanvaard.

Sperkova, K., Anderson, P. and Llopis, E.J. (2022) Alcohol policy measures are an ignored catalyst for achievement of the sustainable development goals. PLoS ONE 17(2020) 5: e0267010. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0267010

Bron: PLoS One.

• Europese landen falen in aanpak alcohol als katalysator voor duurzame ontwikkeling (4 mei 2022)
• Hoe strenger het alcoholbeleid in een land, hoe lager het alcoholgebruik (22 apr 2022)
• Gezondheidswaarschuwingen op drankverpakkingen effectief (6 apr 2022)
• Zelfs lage prenatale alcoholblootstelling heeft effect op hersenen (5 apr 2022)
• Licht en matig alcoholgebruik beschermt niet tegen hart- en vaatziekten (26 mrt 2022)
• Meer alcohol, minder hersenvolume (4 mrt 2022)
• Verband tussen alcoholgebruik en prostaatkanker (28 feb 2022)
• WHO Europa: verhogen van alcoholaccijns kan 133.000 levens per jaar redden (23 feb 2022)
• Percentage Europeanen dat minder drinkt groter dan percentage dat méér drinkt (20 feb 2022)
• Alcoholgebruik vóór je 40ste verhoogt kankerrisico op latere leeftijd (19 feb 2022)
• De mythe dat alcoholgebruik je beschermt tegen cardiovasculaire ziekten (28 jan 2022)
• Studenten blowden tijdens 1ste lockdown vaker en dronken minder alcohol (27 jan 2022)
• Alcoholisten hebben baat bij ketamine én psychotherapie (11 jan 2022)
• Verband tussen alcoholgebruik en hersenontwikkeling (8 dec 2021)
• Drinkende automobilisten onderschatten hun bloedalcoholgehalte (7 dec 2021)
• Link tussen riskant alcoholgebruik en cognitieve achteruitgang bij 50-plussers (27 nov 2021)
• Gezonde niet-drinkers hebben geen lagere levensverwachting (2 nov 2021)
• Verhoogd risico op blaaskanker onder gedistilleerd drinkers (15 sep 2021)
• Hogere accijnzen: jaarlijks honderden kankergevallen en tientallen kankerdoden minder in Nederland (14 sep 2021)
• Aantal kinderen met alcoholvergiftiging tijdens lockdown-perioden fors gedaald (10 sep 2021)
• Alcoholgebruik tijdens adolescentie vergroot risico op borstkanker (6 sep 2021)
• Eén glas wijn verhoogt al risico op hartritmestoornis (31 aug 2021)
• Zenuwcellen in hersenen ratten beïnvloeden dwangmatig alcoholgebruik (18 aug 2021)
• Britse studie: alcoholconsumptie belangrijke risicofactor kanker (5 aug 2021)
• Wereldwijd meer dan 1 op de 25 kankergevallen alcoholgerelateerd (13 jul 2021)
• Drinkers zijn simpel van de drank af te krijgen (3 jun 2021)
• 5,3% vrouwen drinkt tijdens vroege zwangerschap (24 mei 2021)
• Alcoholintoxicaties bij jongeren vooral ‘s nachts (3 mei 2021)
• Alcoholreclame vaak aantrekkelijk voor minderjarige jongeren (23 apr 2021)
• Dierexperimenteel onderzoek: Alcohol wordt ook in de hersenen afgebroken (22 mrt 2021)
• Goede resultaten xtc-behandeling van alcoholverslaving (18 feb 2021)
• Studie naar mechanisme achter boezemfibrillatie na alcoholgebruik (27 jan 2021)
• Meta-analyse naar relatie alcoholconsumptie en maagkanker (4 jan 2021)
• Ontlasting baby marker voor gedragsproblemen op latere leeftijd (1 jan 2021)
• Licht alcoholgebruik veroorzaakte in EU in 2017 8.500 kankergevallen (18 dec 2020)
• “Geef prioriteit aan handhaving leeftijdsgrens in horeca” (16 dec 2020)
• Kankerwaarschuwing op wijn en bier: Big Alcohol houdt dat tegen (7 dec 2020)
• Acamprosaat lijkt meest effectieve behandeling in de 1ste lijn (25 nov 2020)
• Alcoholgebruik belangrijkste risicofactor ziektelast bij 25-49 jarigen (17 okt 2020)
• Alcoholgebruik en roken verhogen het risico op uitgezaaide kanker zonder bron (6 okt 2020)
• Prenatale blootstelling aan alcohol en latere psychische gevolgen (25 sep 2020)
• Comadrinkers lopen tweemaal zoveel risico op dementie (10 sep 2020)
• Vroegere sluitingstijden en kortere winkeltijden hebben gunstig effect (28 aug 2020)
• Je kind alcohol laten proeven of drinken is niet verstandig (28 aug 2020)
• Matige drinkers hebben op middelbare leeftijd minder hersenvolume (19 aug 2020)
• Drankgebruik gedurende eerste weken zwangerschap verhoogt risico op miskraam (10 aug 2020)
• Overzicht van kortetermijneffecten alcohol op bloeddruk en hartslag (1 jul 2020)
• Alcoholmisbruik en risico om voortijdig te sterven (28 jun 2020)
• Alcoholgerelateerde gezondheidsschade bij mannen op alle drinkniveaus (15 jun 2020)
• Alcohol verhoogt kans op slokdarmkanker (2 jun 2020)
• Bij halve liter wijnflessen minder alcoholgebruik (8 apr 2020)
• Artsen vinden het moeilijk verslaving bij collega’s bespreekbaar te maken (3 apr 2020)
• Kinderen van moeders die riskant drinken hebben vaker gedragsproblemen (30 mrt 2020)
• Jongeren die ouders zien drinken ontwikkelen positieve verwachtingen (25 mrt 2020)
• RIVM: vier maatregelen alcoholpreventie kosteneffectief of kostenbesparend (25 mrt 2020)
• Alcoholgebruik moeder in lactatieperiode gelinkt aan slechtere basisvaardigheden kind (20 mrt 2020)
• Etiketten op flessen drank vergroten het bewustzijn (20 mrt 2020)
• AA en vergelijkbare programma’s beste alcoholtherapie (11 mrt 2020)
• Het effect van glasgrootte op de hoeveelheid wijn die wordt gedronken (5 mrt 2020)
• Alcoholmarketing leidt tot drankgebruik jongeren; meer regulering nodig, zeggen experts (24 feb 2020)
• Licht drinken op oudere leeftijd verhoogt de kans 90 jaar te worden (9 feb 2020)
• Elke gram alcohol dagelijks maakt je brein een week ouder (30 jan 2020)
• Zelfs 1 glas alcohol schadelijk voor de ongeboren baby (29 jan 2020)
• Meerderheid influencers plaatst alcoholposts; 1 op de 5 zijn merksposts (22 jan 2020)
• Stijging aantal alcoholdoden in Verenigde Staten (7 jan 2020)
• Mensen met atriumfibrilleren kunnen beter niet of minder drinken (2 jan 2020)
• Alcoholgerelateerde ziektelast in 2016 hoger dan eerder gedacht (1 jan 2020)
• Mannen met alcoholproblemen 'zes keer meer kans op huiselijk geweld’ (17 dec 2019)
• Zelfs één glas alcohol verhoogt de kans op kanker (9 dec 2019)
• Alcoholvergiftiging onder jongeren: "het ging allemaal heel snel" (20 nov 2019)
• 9% minder bingedrinken in Amerikaanse staten met legale wiet (5 nov 2019)
• Eén derde Britse kinderen heeft negatieve ervaringen na alcoholgebruik ouders (5 nov 2019)
• Alcohol tijdens zwangerschap kan leiden tot kind met diabetes (11 okt 2019)
• Kinderen van ouders die alcohol gebruiken hebben eerder aangeboren hartafwijkingen (2 okt 2019)
• Amerikaans onderzoek naar ouderen, alcohol en dementie (2 okt 2019)
• Drinkende vrouwen hebben hoger risico op levercirrose dan mannen (1 okt 2019)
• Minimumprijzen lijken in Schotland effect te hebben (25 sep 2019)
• Groenten en fruit verkleinen de kans op sterfte aan kanker en hart- en vaatziekten, vooral bij rokers en drinkers (13 aug 2019)
• Wijn of sigaret verpesten nachtrust (6 aug 2019)
• Restaurant verkoopt meer wijn bij gebruik grotere glazen (17 jul 2019)
• Stoppen met drinken bij vrouwen goed voor mentaal welbevinden (8 jul 2019)
• Tien procent Britse ziekenhuispatiënten afhankelijk van alcohol (3 jul 2019)
• Alcoholgebruik berokkent veel schade aan anderen (30 jun 2019)
• Ook bij weinig alcoholgebruik al risico op miskraam (13 jun 2019)
• Verband tussen tolerantie ouders en drinkgedrag van hun kinderen (11 jun 2019)
• Alcoholgebruik rond de conceptie slecht voor embryo en placenta (10 jun 2019)
• Heeft prenatale blootstelling aan alcohol effect op de stofwisseling? (7 mei 2019)
• Alcoholgebruik stijgt wereldwijd (7 mei 2019)
• Langetermijn effecten van foetale blootstelling aan alcohol (26 apr 2019)
• Onderzoek: op je werk je emoties faken, leidt tot zwaarder alcoholgebruik (16 apr 2019)
• Overzicht van onderzoeken naar effectiviteit van alcoholbeleidsmaatregelen (10 apr 2019)
• Nieuw bewijs: alcohol is niet goed voor je hart en je vaten (5 apr 2019)
• Thuis drinken Nederlanders grote glazen wijn en gedistilleerd (5 apr 2019)
• Alcoholgerelateerde hersenschade neemt toe ná abstinentie (3 apr 2019)
• Hersengroei bij jonge apen geremd door zwaar alcoholgebruik (1 apr 2019)
• Hoeveel risico op kanker bij één fles wijn per week? (28 mrt 2019)
• Onderzoekers genezen ratten even van hun alcoholverslaving (22 mrt 2019)
• Alcoholgebruik oorzaak van honderdduizenden kankerdoden (22 mrt 2019)
• Duitsland: veel schade aan derden door alcoholgebruik (19 mrt 2019)
• In onderzoek worden alcoholgerelateerde sterfterisico's vaak onderschat (28 feb 2019)
• Drinkvolgorde heeft geen invloed op kater (8 feb 2019)
• Zwaar drinken en binge drinken verandert mogelijk DNA (31 jan 2019)
• Dronken op of voor je 15de? Meer kans op alcoholproblemen enkele jaren later (24 jan 2019)
• Minder drinken heeft bij mannen effect op nicotinemetabolisme (10 jan 2019)
• Rode wijn lokt migraineaanvallen uit (18 dec 2018)
• Effect bier met en zonder alcohol op de hersenen (29 nov 2018)
• In landen met koud klimaat wordt vaker stevig gedronken (19 nov 2018)
• Reacties op alcoholreclame op Facebook kunnen aanzetten tot drinken (14 nov 2018)
• Zelfs lichte drinkers kunnen beter niet dagelijks drinken (3 okt 2018)
• Meer dan een kwart miljoen alcoholgerelateerde verkeersdoden per jaar (27 sep 2018)
• Jong veel drinken betekent meer kans later op agressieve prostaatkanker (26 aug 2018)
• Nieuw onderzoek: katers hebben invloed op cognitie (25 aug 2018)
• Sterfgevallen en ziektelast als gevolg van alcoholgebruik in 195 landen (23 aug 2018)
• Alcoholbranche dankt aanzienlijk deel omzet aan riskante drinkers (22 aug 2018)
• Vooral veel horeca leidt tot hoog aantal ziekenhuisopnames (19 aug 2018)
• De best buys van de WHO zijn nog steeds relevant (10 aug 2018)
• Stevige drinkers en niet-drinkers lopen meer risico op dementie (2 aug 2018)
• Alcohol in moedermelk leidt mogelijk tot lagere cognitie bij jonge kinderen (30 jul 2018)
• Jongeren plaatsen op sociale media vaak berichten over alcohol met positieve associaties (25 jul 2018)
• Verband tussen hoofdelijk alcoholverbruik en kankersterfte bij ouderen (24 jul 2018)
• Verband tussen alcoholgebruik en kwaliteit sperma (18 jul 2018)
• Weer blijkt: jong regelmatig drinken, méér problemen later (11 jul 2018)
• Alcoholgebruik jongeren heeft mogelijk blijvend effect op het metabolietprofiel (2 jul 2018)
• Alcoholgebruik verhoogt kans op hypertensie (27 jun 2018)
• Glazen tellen enige effectieve middel om minder te drinken (26 jun 2018)
• Risico op kanker en overlijden laagste bij ouderen die minder dan 5 Amerikaanse units per week drinken (19 jun 2018)
• Matige drinkers melden zich het minst vaak ziek (11 jun 2018)
• Steun voor alcoholbeleid is groter als je verband kent tussen alcohol en kanker (11 jun 2018)
• Alcohol remt opruiming plaques bij ziekte van Alzheimer (4 jun 2018)
• Alcoholberichten op sociale media kunnen aanzetten tot drinken (27 mei 2018)
• Experimenten: kleinere glazen bier en wijn leiden tot lager alcoholgebruik (14 mei 2018)
• Grote studie bewijst: door deze vijf leefstijlfactoren leef je tien jaar langer (30 apr 2018)
• Drinkers drinken meer als ze denken dat de drank alcoholarm is? (26 apr 2018)
• Versterkt alcohol PMS? (23 apr 2018)
• Nieuwe internationale overzichtsstudie: ook risico's bij matig alcoholgebruik (13 apr 2018)
• Minder rimpels in gezicht vrouw door gezonde voeding en geen alcohol (4 apr 2018)
• Wetenschappers tonen aan dat reclame echt werkt en vragen daarom om regulering (20 mrt 2018)
• Alcoholgebruik beïnvloedt slaapkwaliteit (16 mrt 2018)
• Minder alcohol: minder broeikasgassen én gezonder (28 feb 2018)
• ’Mensen met alcoholstoornis hebben grotere kans om dement te worden’ (21 feb 2018)
• Al na lage dosis relatie tussen hersenactiviteit en agressie (12 feb 2018)
• Kan alcoholgerelateerde hersenschade hersteld worden? (8 feb 2018)
• Mogelijk hebben veel méér kinderen FASD (6 feb 2018)
• Een tiener zijn eerste glas laten drinken, vergroot de kans op problemen (26 jan 2018)
• Onderzoek: alcohol zorgt vaker voor spijt na seks (8 jan 2018)
• “Zeer sterk bewijs" dat alcohol DNA van stamcellen kan beschadigen (4 jan 2018)
• Alcohol speelt grote rol bij geweldsmisdrijven (19 dec 2017)
• 'Alcoholmisbruik geeft sterk verhoogde kans op letsel in maand erna' (5 dec 2017)
• Drinkers associëren sterke drank met agressie (22 nov 2017)
• Amerikaans kankergenootschap vraagt aandacht voor relatie alcohol en kanker (8 nov 2017)
• Alcoholmaatregelen maken het verkeer veiliger (31 okt 2017)
• Mannen hebben vanaf 7 glazen alcohol per week een verhoogd risico op boezemfibrilleren (24 okt 2017)
• Hoe meer een vrouw drinkt, hoe lager de vruchtbaarheid (23 okt 2017)
• ‘Jenevermoed’ in de praktijk (19 okt 2017)
• Jongeren worden vaak in tijdschriften aan bepaalde alcoholreclame blootgesteld (2 okt 2017)
• Campagnes alcoholproducenten over verantwoord gebruik zaaien verwarring (21 sep 2017)
• Hersenactiviteit bingedrinkers vergelijkbaar met alcoholisten (14 sep 2017)
• Onderzoek Hendriks naar alcoholposts op social media (13 sep 2017)
• Hoe riskant is het als een zwangere licht drinkt? (12 sep 2017)
• FASD komt wereldwijd voor bij 8 op de 1.000 jongeren (21 aug 2017)
• Kleine hoeveelheid alcohol heeft al invloed op concentratie en creativiteit (9 aug 2017)
• Verband tussen soort alcoholhoudende drank, drinkfrequentie en diabeteskans (28 jul 2017)
• Kleuters weten al iets over alcohol en alcoholgebruik (21 jul 2017)
• Gezonde levensstijl die niets kost, maar 7 jaar levensverwachting oplevert (19 jul 2017)
• Psychiatrische stoornissen in kindertijd verhogen risico op latere verslaving (27 jun 2017)
• Ook incidenteel alcoholgebruik heeft effect op gezichtje van de baby (13 jun 2017)
• 'Ook matige drinkers hebben kans op hersenschade' (7 jun 2017)
• Minder dan één glas per dag verhoogt al kans op borst- en darmkanker (6 jun 2017)
• Verhoogd risico op suïcide na SEH-bezoek voor alcohol of drugs (31 mei 2017)
• Stockwell: “Amper bewijs dat matig drinken tegen hartziekten beschermt” (23 mei 2017)
• Effect alcoholisme op beloningssysteem van de hersenen is anders bij vrouwen (19 mei 2017)
• Alcohol doet heteroseksuelen meer open staan voor homoseks (3 mei 2017)
• Bij een BAG van 0,8 promille voel je wat minder pijn (30 apr 2017)
• Leerproblemen bij kinderen die voor de geboorte aan alcohol zijn blootgesteld (24 mrt 2017)
• Drinken binnen de Britse alcoholrichtlijn: kleinere kans op aantal hart- en vaatziekten (22 mrt 2017)
• Zwaar drinken verhoogt risico op cardiovasculaire veroudering (20 feb 2017)
• Jongeren zien vaker alcoholmarketing dan volwassenen (20 feb 2017)
• Minder alcohol leidt tot minder hoge bloeddruk (7 feb 2017)
• Positieve effecten alcohol bij ouderen vooral kwestie van sociaal-economische status (31 jan 2017)
• Ook bingedrinken is schadelijk voor de lever (23 jan 2017)
• Wereldwijd drinkt zo’n 10% van de zwangeren (12 jan 2017)
• Alcohol activeert bij muizen neuronen die honger aanwakkeren (12 jan 2017)
• 'Meisjes met verkeerd lichaamsbeeld nuttigen vaker (veel) alcohol' (14 dec 2016)
• Verband tussen zwaar drinken in tienerjaren en abnormale hersenontwikkeling (5 dec 2016)
• Licht alcoholgebruik kan al hartritmestoornissen veroorzaken (5 dec 2016)
• Verband tussen alcoholgebruik en melanoom (2 dec 2016)
• Verband tussen alcoholsportsponsoring en alcoholgebruik (29 nov 2016)
• Drinken van alcohol verhoogt de kans op prostaatkanker (16 nov 2016)
• Bloed zwangere vrouw kan worden gebruikt om FASD op te sporen (9 nov 2016)
• Van veel drinken als je jong bent kun je levenslang last houden (4 nov 2016)
• Alcoholhoudende drankjes met veel cafeïne hebben effect op brein (26 okt 2016)
• Bierreclame op televisie beïnvloedt drankgedrag van tieners (8 sep 2016)
• Tekort aan enzym draagt bij ratten bij aan alcoholverslaving (2 sep 2016)
• Snelle dronkenschap wordt bij muizen bepaald door receptor in cerebellum (31 aug 2016)
• Nieuw onderzoek naar het verband tussen alcoholreclame en drinken door jongeren (3 aug 2016)
• Britten met lage SES drinken vaker extreem veel (19 jul 2016)
• Nieuw overzicht van relatie tussen alcohol en borstkanker (27 jun 2016)
• Alcohol veroorzaakt huidkanker (2 jun 2016)
• Ex-comadrinkers hebben later vaak problemen (27 mei 2016)
• Ook in Europa link online alcoholmarketing en drinken door jongeren (26 mei 2016)
• Alcoholisten roken waarschijnlijk méér omdat alcohol de nicotine sneller afbreekt (21 mei 2016)
• Amerikaanse kinderen zien twee tot vier keer per dag alcoholreclame (19 mei 2016)
• Meer drinken na de overgang: minder hartziekten, maar méér borstkanker (11 mei 2016)
• Relatie gedistilleerdgebruik en alvleesklierkanker (11 apr 2016)
• Matig alcoholgebruik is helemaal niet goed voor je (22 mrt 2016)
• Geur van alcohol maakt dat je je minder kan beheersen (19 mrt 2016)
• Alcohol activeert gen dat borstkanker veroorzaakt (15 mrt 2016)
• Jongeren met weinig regels van ouders drinken meer alcohol (11 feb 2016)
• Alcoholische dementie is geen Alzheimer (22 dec 2015)
• Sneller dronken als je alcohol met light frisdrank mixt (1 dec 2015)
• Netto effect alcohol op gezondheid negatief (16 sep 2015)
• Hoe minder alcohol, hoe beter voor het hart (11 jul 2014)
• Ook elke dag één glaasje vergroot de kans op borstkanker (2 okt 2011)
• Alcohol tast vooral verbale geheugen aan (16 mei 2011)